Kapadokya bölgesi bir dönem Konstantino Polisin kontrolünden uzak kalmıştır. Çünkü başkentin ikonoklast politikasıda Kapadokyayı da etkiledi .Bu ikonoklast (726-843) politikası sona erince Kapadokya da esas olarak manastır hareketinin bir yaratısı olan yeni kilise tipi büyük bir istekle benimsendi. X yüzyılda bu tip uygulanmaya başlandı ve XI yüzyılda yaygınlaştı Bizans orta çağın değişmeyen kilise tipi olan kare içinde haç pilanlı kiliselerdir.
Göreme de bu tipin en iyi örnekleri : Karanlık ,Elmalı, Çarıklı ve Kılıçlar kiliseleridir. Bu kiliselerde gerek mimari gerekse bezem programı olarak başkentin normları tatbik edilmiştir. Bu kilise tipinde kubbe ve kubbeyi taşıyan 2 veya 4 sütun olarak da tatkik edilmiştir. Örneğin: Ortahisar Cambazlı ve Göreme Barbara, Çarıklı kiliseleri gibi.
Karanlık kilise, giriş kısmında İsa’nın gökyüzüne çıkışı İsa’nın havarileri takdisi Abraham peygamberin misafirperverliği ve Tevrattan alınmış üç Yahudi gencin ateş fırınına atılması. Ana absid’de desis (İsa, Meryem ve J.Baptis ve bu sahnenin altında sıra ile kilise babaları vardır. Basil J.Chrysostome Gregoire).
Kuzey Absid’de Hodigitria ( çocuk İsa Meryem’in kucağında). Güney Absid de Abraham ana kubbede İsa Pantocrator diğer kubbede, çocuk İsa J.Baptiste anne Joachim duvarlarda doğum, çarmıha geriliş, İsa’nın şekil değiştirmesi. Bu kilisede sekiz donatör vardır. Bunlar kilisenin yapımında madden ve manen yardımı olan kişilerdir.
Leave a Reply