Aziz Georgios Kilisesi (Yukarı Aya Yorgis) – Ürgüp

Aziz Georgios Kilisesi (Yukarı Aya Yorgis), Ürgüp’teki iki Georgios kilisesinden biridir ve Temenni Tepesi’nin güney cephesinde yer alır. Aslında her yerleşimde bir azizin adı iki kiliseye verilmezmiş. 1885 yılında, önce küçük kaya parçaları düşmeye başlayınca, halk buradan Duayeri Mahallesi kurularak oraya iskan edilmiş ve ardından kilise aynı yıl kayanın yivli yapısı nedeniyle kendiliğinden yıkılmıştır. Teknecik’teki diğer Aziz Georgios Kilisesi’ne 1842’de ferman verilmiş. Burası yıkılmadan 43 yıl önce henüz sağlamken ve kullanılırken yapımına başlandığına göre iki nedenden dolayı aynı azizin adı verilmiş olmalı; Birincisi Aziz Georgios’un çok tanınmış büyük azizlerden olması; ikinci olasılık bu büyük azizin Ürgüp’ün köyünden olması.
Temenni’nin güney cephesi bir mahalle idi ve kilisenin önünden çıkan bayıra da “Kisle Bayırı” denirdi.  Kayakapılı Aziz Yuannis’in pazar günü ibadetlerine geldiği kilise burasıdır. Oldukça sert bir kayaya oyulmuş olmasına rağmen, çok ve ters yivli bir yapıdaki bölümüne planlanmış olması, yıkılmasına neden olmuştur. 11.50×2.95 m boyutlarındaki “L” loca kısmı sağlam kalmıştır. Temizlendiği takdirde gerçek boyutu da ortaya çıkacaktır. Loca kısmı hariç kilisenin eni 10.25 metredir. Tavan ortasına küçük olduğunu sandığımız bir kubbe ve iki kenarlarda da küçük kubbecikler oyulmuştur. Üç nef tonoz şeklinde ve sonları, kaya sert olduğundan silme ile birleştirilmiştir. Locada oturma yerleri de aynı nedenle yetersiz genişliktedir. Giriş yönünde sonda ve sağda iki kalın sütun vardır.
Kilisenin tam ortasında ve sol cephede alta ve üste devam eden oldukça dar ve düzgün (70×60 cm) bir tığraz bulunmaktadır. Kilisenin alt yanındaki geniş bir mekan bilinçli olarak molozla doldurulmuştur. Arkeolog K. T. Türkmen bu salonların önceki dinlerin tapınma yeri olduğundan, kasıtlı doldurulduğunu “Bilinmeyen Kapadokya’dan Bir Kesit; Ürgüp” adlı kitabında Ürgüp Kalesi ve Kadı Kalesi’nde de rastladığını belirterek zikretmiştir. Kilise ve oyulan mekanların hafriyatını taşımanın zorluğundan dolayı kullanılmayan kaya mekanlara doldurulmuş olabilirliği de zayıf bir olasılıktır. Kilisenin oyulduğu kayanın çok sert olması, buna karşılık tığrazın bölgede rastlanamayan darlığı, emeğin değerini günümüz ziyaretçilerine anımsatacak yeterliktedir.